ทักษะและวิธีการเล่นวอลเลย์บอลที่คุณควรรู้

นอกจากการมีความสามารถทางด้านทักษะในการเล่นวอลเลย์บอล ไม่ว่าจะเป็นการเสิร์ฟ การตบ การอันเดอร์ การเซ็ต ที่จะต้องถูกฝึกฝนจนมีความชำนาญหรือเกิดความเคยชิน แล้วนำเอาทักษะที่ฝึกซ้อมมาใช้ประกอบการเล่นวอลเลย์บอลกับเพื่อนร่วมทีมให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น จะทำให้เกิดความสนุกสนาน และร่างกายจะมีความอดทนและแข็งแรงมากยิ่งขึ้นด้วย

อย่างไรก็ตามการที่นักกีฬาวอลเลย์บอลหรือคนที่จะเล่นวอลเลย์บอลด้วยการมีทักษะในแต่ละด้านจากการฝึกจนสามารถปฏิบัติได้อย่างดีแล้วนั้น จะต้องอาศัยความสามารถทางด้านร่างกายหรือสมรรถภาพทางกายที่ดีจึงจะทำให้สามารถควบคุมการจัดท่าทางให้ร่างกาย ให้มีความสมดุลเพื่อปฏิบัติแต่ละทักษะและเคลื่อนที่ไปในทิศทางหรือตำแหน่งการเล่นในสนามได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ทักษะการเล่นวอลเลย์บอลพื้นฐาน

1. การอันเดอร์บอล (Passing / Forearm Pass)

• ใช้แขนท่อนล่างในการรับลูกบอลจากการเสิร์ฟหรือการตบของฝ่ายตรงข้าม

• ยืนในท่าที่มั่นคง ขาแยกออกจากกันเล็กน้อย และงอเข่าเล็กน้อย

• แขนทั้งสองข้างเหยียดตรงและชิดกันเพื่อสร้างพื้นผิวรับลูกที่กว้าง เพื่อควบคุมทิศทางและความสูงของลูกบอล

2. การเซ็ตบอล (Setting)

• ใช้ปลายนิ้วในการส่งลูกบอลให้กับผู้เล่นที่ตบ

• ยืนในท่าที่มั่นคง ขาแยกออกจากกันเล็กน้อย และงอเข่าเล็กน้อย ยกแขนขึ้นเหนือศีรษะและใช้ปลายนิ้วผลักบอลลอยขึ้นไปในอากาศและควบคุมลูกบอลให้ไปในทิศทางที่ต้องการ

3. การเสิร์ฟลูกบอล (Serving)

• การส่งบอลให้ข้ามตาข่ายไปยังฝ่ายตรงข้าม โดยการแข่งขันจะเริ่มจากการเสิร์ฟเสมอ ซึ่งสามารถแบ่งการเสิร์ฟออกเป็น 2 วิธี คือ การเสิร์ฟลูกมือบน (Overhand Serve) และการเสิร์ฟลูกมือล่าง (Underhand Serve)

• โดยยืนในท่าที่มั่นคงและใช้มือ สันมือ หรือท่อนแขนข้างที่ถนัดในการตีลูกบอลข้ามตาข่ายไปฝ่ายตรงข้าม

4. การตบลูก หรือการโจมตี (Spiking)

• การตบลูกเป็นการโจมตีเพื่อทำคะแนน

• โดยการกระโดดสูงให้แขนอยู่ในตำแหน่งสูงเหนือศีรษะ ใช้ฝ่ามือตบลูกบอลให้ลอยข้ามตาข่ายไปยังแดนตรงข้าม

5. การสกัดกั้น หรือการกระโดดบล็อก (Blocking)

• เป็นการป้องกันการตบลูกของฝ่ายตรงข้าม

• โดยยืนใกล้ตาข่ายและกระโดดพร้อมกับยกแขนขึ้นเพื่อสกัดกั้นลูกตบให้บอลตกลงบนพื้นในแดนของฝ่ายตรงข้าม

6. การงัดบอล (Digging)

• เป็นการกระโดดพุ่งไปรับลูกบอล เพื่อไม่ให้ลูกบอลสัมผัสพื้นในแดนตัวเอง ให้ลูกบอลลอยขึ้นไปในอากาศเพื่อให้ผู้เล่นคนอื่นได้เล่นต่อ

• โดยใช้แขนในการรับลูกบอลและงัดบอลให้ลอยขึ้นสูง

สำหรับเด็ก ๆ ที่ชอบวอลเลย์บอลหรืออยากเป็นนักกีฬาวอลเลย์บอล จะต้องเข้าใจเรื่องของกฎกติกาวอลเลย์บอลและได้รับการฝึกทักษะการเล่นวอลเลย์บอลพื้นฐานทั้ง 6 รูปแบบนี้เป็นประจำสม่ำเสมอ เพื่อให้เกิดการเรียนรู้ จดจำ และเกิดความชำนาญจนนำไปปฏิบัติในสนาม เพื่อเล่นกับเพื่อนร่วมทีมได้อย่างสัมพันธ์กัน

การพัฒนาความพร้อมทางด้านร่างกายให้กับนักกีฬาวอลเลย์บอล

วิธีการเล่นวอลเลย์บอลที่จะเล่นวอลเลย์บอลให้สนุกสนาน หรือพัฒนาสู่การเป็นนักกีฬาวอลเลย์บอลที่ดีนั้น องค์ประกอบทางด้านร่างกายจะเป็นส่วนสำคัญที่จะทำให้ร่างกายสามารถเคลื่อนที่หรือเคลื่อนไหวได้อย่างรวดเร็ว หรือทำให้กระโดดในการตบหรือเสิร์ฟได้สูง และจะต้องมีพื้นฐานความอดทนของร่างกายที่จะทำให้ยืนระยะในการเล่นโดยไม่เหนื่อยง่าย เพราะกีฬาวอลเลย์บอลผู้เล่นจะต้องมีความพร้อมของร่างกายที่ดี จึงจะสามารถออกแรงเคลื่อนที่ เคลื่อนไหวในรูปแบบต่าง ๆ ดังที่กล่าวมาได้อย่างมีประสิทธิภาพตลอดการเล่นหรือฝึกซ้อม

องค์ประกอบของสมรรถภาพทางกายที่คนเล่นวอลเลย์บอลต้องมี

1. ความอดทน (Endurance) กล้ามเนื้อทั่วร่างกายจะต้องมีความอดทน เพราะต้องออกแรงต่อเนื่องตลอดเกม และระบบไหลเวียนเลือดและหัวใจต้องทำงานหนักตลอดเวลา

2. ความแข็งแรงกล้ามเนื้อ (Strength) กล้ามเนื้อจะต้องถูกฝึกให้มีความแข็งแรง โดยเฉพาะจะต้องมีความแข็งแรงแบบอดทน (Strength Endurance)

3. กำลังกล้ามเนื้อ (Power) เมื่อกล้ามเนื้อมีความแข็งแรงที่ดีแล้ว จะต้องฝึกให้เกิดพลังหรือกำลังกล้ามเนื้อ เพื่อใช้ในการกระโดดตบ การเสิร์ฟ การสกัดกั้น ให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น

4. ความคล่องแคล่วว่องไว (Agility) จะช่วยทำให้เกิดการเคลื่อนที่และเคลื่อนไหวร่างกายเพื่อเข้าหาจุดในสนามได้อย่างรวดเร็ว

องค์ประกอบของสมรรถภาพทางกาย ทั้ง 4 ด้านหลักนี้ จะส่งผลต่อประสิทธิภาพหรือความสามารถในการเล่นวอลเลย์บอลได้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เพราะเป็นพื้นฐานอันสำคัญของร่างกาย ที่จะเชื่อมโยงหรือส่งผลต่อความสามารถในการเล่น นอกจากนั้นยังมีองค์ประกอบของร่างกายในด้าน ความเร็ว ความอ่อนตัว การประสานสัมพันธ์ที่ดีของร่างกาย ความสมดุลของร่างกาย ความอ่อนตัว ก็จะต้องได้รับการฝึกควบคู่ไปด้วยเช่นกัน

สรุป

การที่จะทำให้การเล่นวอลเลย์บอลแล้วเกิดความสนุกสนาม หรือมีการพัฒนาสู่การเป็นนักกีฬาวอลเลย์บอลอย่างเต็มตัว ย่อมอาศัยองค์ประกอบทั้ง 2 ด้าน คือ การเรียนรู้วิธีการเล่นวอลเลย์บอลหรือทักษะการเล่นวอลเลย์บอลพื้นฐานทั้ง 6 ด้าน ที่ได้นำเสนอมา บวกกับการฝึกพัฒนาสมรรถภาพทางร่างกายหลักทั้ง 4 ด้าน ควบคู่ไปด้วย จึงจะทำให้เราได้ประโยชน์จากการเล่นวอลเลย์บอล และนำไปสู่การมีสุขภาพที่แข็งแรงสมบูรณ์ของคนที่เล่นเป็นประจำ หรืออาจจะพัฒนาไปสู่การเป็นนักกีฬาวอลเลย์บอลอาชีพเหมือนกับนักกีฬาวอลเลย์บอลหญิงทีมชาติไทยในปัจจุบัน ดังนั้น การฝึกตามกระบวนการต่าง ๆ เหล่านี้จะเป็นแนวทางต่อยอดกับคนที่เล่นวอลเลย์บอลอย่างจริงจังต่อไป